YEVGENİ İVANOVİÇ ZAMYATİN - Biz

Zamyatin 4 yaşında ‘’Gogol’’ okuyormuş... Sadece bu bile yazar hakkında bir fikir vermeye yeter sanırım... 1920 yılında da totaliter toplumla ilgili gözlemlerini somutlaştırdığı fantastik antiütopya romanı olan ‘’Biz’’i yazmış ama Sovyet Rusya'ya bir karalama kitabı olarak yorumlanmıştır...  bu roman; Proletkült ütopyaların parodisi olarak düşünülmüştür... Proletkült ütopyası ‘’insan ruhunun ve sevgi duygusunun yok edilmesi’’ temelinde dünyanın yeniden inşasına dayanıyormuş... ‘’Biz’’ romanı böyle bir dünyayı anlatıyor... 1924 yılında ingilizceye çevrilen roman Aldous Huxley’in ‘’Cesur Yeni Dünya’’sının, George Orwell’in ‘’Hayvanlar Çiftliği ve 1984’’ünün, Ray Bradbury’nin ‘’Fahrenheit 451’’nin başlıca esin kaynağı olmuştur...

Distopyayı severim, yukarıda sayılan romanlardan ‘’Cesur Yeni Dünya’’ dışındakilerin hepsini okudum... dolayısıyla bu romanların esinlendiği ‘’Biz’’i de okumasam olmazdı...hemen hepsinde benzer bir totaliter dünya anlatılıyor, özellikle Biz’de mühendis D-503’ün, Fahrenheit 451’de ise itfaiyeci Montag’ın  durumlarını fark etmelerine sebep olan aşk bu esinlenmeyi iyice belirgin kılıyor ama sonuçta hepsi birbirinden farklı muhteşem kitaplar...

''Biz'' yazarın ülkesinin durumu nedeniyle de yazılmış bir roman ki Zamyatin kitabın önsözünde; ‘’......her şeyin dizginlendiği, tamamlandığı, hesaplandığı, ölçüldüğü zamanı, bir daha hiçbir isyanın olmayacağı, hiçbir çığlığın duyulmayacağı zamanı sadece dişleri dökülmüş olanlar hayal eder. Entropinin bu çağından daha korkunç birşey bilmiyorum –ve işte bu sayfalara düşen gölge o çağın gölgesidir.’’ şeklinde belirtmektedir...

Entropi kanunu belki de insanların yer yüzünde keşfettikleri en büyük kanunlardan biridir. "Kainatta her şey, kendini minimum enerji ve maksimum düzensizliğe çekmek ister." Örnek verecek olursak baskı ile kontrol altına alınan toplumlar o baskıyı kırmak isterler. Çünkü baskı onları bir düzene sokmak ister ancak toplum daha düzensiz olmak ister. Romanın özünü bu şekilde özetleyebilirim sanırım...

Tüm bu romanların içinde ben 1984’ü çok fazla sevdiysem de ‘’Biz’’ de mutlaka okumanız gereken bir kitap...  

Yazar: Yevgeni İvanoviç Zamyatin

Çevirmen: Fatma Arıkan-Serdar Arıkan

Sayfa Sayısı :250

Basım Yılı : 2012 (2. Baskı)

Yayınevi :İthaki

Rusça aslından çevirisiyle Türkçede ilk kez: Bütün bir yirminci yüzyıl edebiyatını etkileyen, Aldoux Huxley, Ayn Rand, George Orwell, Kurt Vonnegut, Ursula K. Le Guin için açık esin kaynağı olan BİZ, ilk kez özgün dilden çevirisiyle okurların karşısında.
Herkesin numaralarla adlandırıldığı ve her an dinlenip gözetlendiği bir ülkede, Tek Devlet‘in komşu gezegenlere yayılmak için yaptırdığı uzay gemisinin çalışmalarına katılan bir mühendis günlük tutmaktadır. Herkesin devlete yararlı ve iyi olmasının övgüsüyle başlayan günlük, yavaş yavaş mühendisin devletin başındaki İyilikçi’nin matematiksel, kusursuz düzeninin sorgulanmasına dönüşür.

“Devlet kendini ve hedeflerini yaşatıyor, ama ölmeyi gönüllü olarak elbette kabul etmiyor – o yüzden yeni şimşekler, fırtınalar, kasırgalar başlayacak. Böyledir bu yasa, sonsuza dek fırtına gibi bir ‘d’ ile taçlanan o yumuşak ‘evrim’ böyledir. Fırtınanın güçlü nefesi bu sayfalarda duracak.”
-Yevgeni Zamyatin-

“Zamyatin belli bir ülkeyi değil sanayi uygarlığının hedeflerini değerlendiriyor. Bu kitabın konusu aslında Makine’dir, yani insanın şişesinden düşüncesizce çıkardığı ve tekrar şişesine sokamadığı o cin.”
-George Orwell-

“Otomatik Piyano’yu yazarken olay örgüsünü gururla Aldous Huxley’nin Cesur Yeni Dünya’sından ödünç aldım, o da zaten gururla Yevgeni Zamyatin‘in Biz‘inden ödünç almıştı.”
-Kurt Vonnegut-

“Yazılmış en iyi bilimkurgu kitabı. İyi, zeki ve güçlü bir kitap; duygusal açıdan sarsıcı ve teknik açıdan, bilimkurgunun metafor menzilini kullanma tarzıyla, o zamandan bu yana yazılmış birçok kitaptan çok daha ilerde.”
-Ursula K. Le Guin-

Ölmeden Önce Özgün Dilden Çevirisiyle Okumanız Gereken 1001 Kitap’tan biri.